Spreuken en Wijsheden

Rob

Rob's creativiteit

WIJSHEDEN

"IJsheiligen"

Is één van de oudste en wellicht het bekendste begrip uit de volksweerkunde.
De IJsheiligen zijn St. Mamertus, St. Pankratius, St. Servatius en St.Bonifacius.
Zij vieren hun naamdagen op achtereenvolgens: 11, 12, 13 en 14 mei.
Drie is het heiliggetal en daarom rekent men er in de meeste landen maar drie tot de IJsheiligen.
In sommige landen wordt St. Mamertus niet meegeteld, in andere landen hoort St. Bonifacius er niet bij.
Deze heilige is niet de bekende Bonifatius, die in 754 te Dokkum werd vermoord want die heeft zijn feestdag op 5 juni. Zijn naamgenoot, Bonifacius was een Romeins burger, die in 307 de marteldood stierf tijdens de christenvervolgingen onder keizer Diocletianus.
De naamdag van de IJsheiligen valt dan ook samen met een klimatologisch verschijnsel.
De eerste wat warmere dagen in april worden meestal gevolgd door een polaire luchtstroom die nog aanleiding kan geven tot nachtvorst. Is die luchtstroom voorbij dan worden de nachten niet meer zo koud.
Spreuk:

"Voor ijsheiligen de bloemen buiten, veelal kun je daar naar fluiten,
wacht af tot ze zijn voorbij, de bloemen zijn u daarvoor blij"

"Zevenslapers"

De benaming "Zevenslapers" (27 juni) is gebaseerd op een legende over zeven jongelingen.
In de griekse traditie: Achillides, Diomedes, Eugenios, Kyriakos, Probatos, Sabbatios en Stephanos.
In de latijnse traditie: Constantinus, Dionysius, Johannes, Malchus, Martinianus, Maximianus en Serapion.
Zij vluchten in het jaar 251 vanwege de vervolging van Christenen door Keizer Decius.
Ze hebben 195 jaar in een grot bij Ephesus (Turkije) opgesloten gezeten en vielen in een diepe slaap tot ze bij toeval op, wat toen 27 juni 446 was, werden ontdekt en wakker gemaakt en stierven toen enige tijd later.
Spreuk:

"Het weer op zevenslapersdag, dat zeven weken blijven mag"

Dit betekent: het weer dat op de 3 dagen rond 27 juni is blijft 7 weken lang. (26-27-28 juni)

"de Hondsdagen"

Dat is de periode tussen 20 juli en 20 augustus.
In deze periode, die soms ook wel eens iets eerder of later begint,
komt de heldere ster "Sirius" van het sterrenbeeld "De Grote Hond"
gelijk met de Zon op. In deze tijd van het jaar is "Sirius" dus niet zichtbaar.
Deze opvallende ster staat dan dicht bij de zon; voor de oude Romeinen reden om te denken dat Sirius daardoor extra straling bij die van de zon voegde en zo de aarde warmer maakte.
Spreuk:

"Zijn de hondsdagen helder en klaar, verwacht dan maar een gunstig jaar"

Terug